🇦🇱Dag 34: Tirana

Een lekker rustig zondagje in Tirana. Geen straf want het is schitterend weer, 25 graden met een blauwe lucht. Na het lekkere ontbijt de stad in, om te zien of ik nog dingen herken van 18 jaar geleden. Ik zie nog wel wat bekende dingen, maar de stad is toch enorm veranderd en er wordt volop gebouwd met spectactulaire hoogbouw. Verder vallen de beschilderde gebouwen op.

In 2000 werd Edi Rama (sinds 2013 premier) gekozen als burgemeester van Tirana. Hij zou twee volle termijnen volmaken. Rama, kunstenaar en ex-minister van Cultuur, initieerde maatregelen die het uiterlijk van de stad veranderden. Hij liet de illegale cafés in het Park van de Jeugd en langs de rivier de Lana opruimen, en de parken opnieuw beplanten met honderden bomen. 

Dat leverde hem de haat van de maffia maar veel goodwill van de bevolking op. Door een ander project, waarbij kunstenaars tientallen grijze betonnen flatblokken in bonte kleuren beschilderden, kreeg hij veel internationale bekendheid en zette Tirana goed op de kaart als ‘culturele stad’. In 2003 verleende de stad onderdak aan een prestigieuze Biennale waar veel buitenlandse kunstenaars op af kwamen. Er was ook veel kritiek, namelijk dat het beide nogal cosmetische operaties waren. De kleuren van de beschilderde gebouwen verbleekten snel in de felle zon en de toeristen die erop afkwamen klaagden: waar zijn al die beschilderde panden? Ze moesten daarna regelmatig opnieuw onder handen worden genomen. 

Later werden de geschilderde gevels mode. Deze mode die ook de bouwers van nieuwe gebouwen of premies veroverde gaf Tirana een bijzondere trend, vooral naar de zijkanten van de boulevard, het ‘Blloku buurt’ maar ook naar andere hoofdwegen. Momenteel heeft de gemeente Tirana besloten om het gevelschilderproject te restaureren om het bestaande landschap na zoveel jaren op te frissen en ervoor te zorgen dat de stad de kleuren krijgt waarvoor ze in 2003-2004 bekend werd.  Het project zal worden uitgebreid tot de gevels van alle wijken en straten van Tirana.

Het land komt uit een strenge communistische dictatuur die vaak vergeleken wordt met Noord-Korea. Het land werd met harde hand bestuurd door Enver Hoxha, die zich steeds meer isoleerde van de wereld. 

Albanië, dat in puin lag na de Tweede Wereldoorlog, kende onder leiding van Hoxha een snelle wederopbouw. Het land werd geïndustrialiseerd en ontwikkelde een snelle economische groei, evenals een ongekende vooruitgang op het gebied van onderwijs en gezondheidszorg. Hoxha bouwde de eerste spoorlijn van Albanië, bestreed het analfabetisme onder volwassenen en leidde Albanië op weg naar zelfvoorziening op het gebied van landbouw. De heerschappij van Hoxha werd echter ook gekenmerkt door de eliminatie van de oppositie, gebruik van de doodstraf of lange gevangenisstraffen voor zijn politieke tegenstanders en uitzettingen van hun gezinnen uit hun huizen naar afgelegen dorpen die strikt gecontroleerd werden door de politie en de geheime politie.

Dat is nu gelukkig allemaal voorbij en het land ontwikkeld zich in rap tempo, zoals ook de Feijenoord supporters hebben kunnen constateren in mei van dit jaar, toen de finale van de UEFA Conference Leageue werd gespeeld in Tirana.